دنبالچه از سه یا چند مهره استخوانی کوچک ساخته شده است. دنبالچه نیز میتواند مانند سایر نقاط بدن آسیب ببیند و منجر به درد، ناراحتی، و علائم دیگری شود. منظور از درد دنبالچه، التهاب و درد در این قسمت است که تحت عنوان کوکسیدینیا نیز شناخته میشود. در اکثر موارد، درد دنبالچه طی مدت چند هفته خود به خود بهبودی مییابد. در برخی از بیماران، درد دنبالچه به یک موضوع نگران کننده و حاد تبدیل میشود. برخی از بیماریها مانند سیاتیک، شکستگی استخوان و عفونتهایی مانند زونا میتوانند علائمی مانند درد دنبالچه را منعکس کنند، بنابراین کسب اطلاعات لازم در خصوص علائم بیماری و تشخیص درست اهمیت بسیار زیادی دارد. اگرچه درد دنبالچه در زنان بیشتر از مردان رخ میدهد، میتوان با تشخیص دقیق و تعریف یک برنامه مشخص برای بیماری به طور موفقیت آمیز به درمان آن پرداخت.
درد لگن دارید؟ برای علت و درمان درد لگن کلیک کنید.
علت درد دنبالچه
شایعترین علت درد دنبالچه آسیب دیدگی و ضربه است. تصادفات ناگهانی و ضربه میتوانند تاثیرات منفی بر دنبالچه و استخوان لگن بگذارد. تصادف با موتور سیکلت، ورزشهایی که برخورد فیزیکی در آنها بالاست، زمین خوردن ناگهانی، و ضرب دیدن میتواند منجر به درد دنبالچه شود. علاوه بر آسیب دیدگیهای ناگهانی، علل دیگری نیز برای درد دنبالچه وجود دارد که عبارتند از:
- سریع نشستن به ویژه روی سطح سفت و محکم
- زایمان که فشار بسیار زیادی را به دنبالچه وارد میکند.
- سرطان، تومورهای خوش خیم
- عفونت
چاقی و اضافه وزن نیز از مواردی هستند که باعث تشدید دنبالچه میشوند. اگرچه شکستگی و ترک استخوان دنبالچه باعث بروز علائم مشابه میشوند، تحت عنوان کوکسیدینیا طبقه بندی نمیشوند. برای تسکین و رفع درد و ناراحتی مرتبط با این ناحیه، باید به یک تشخیص جامع و دقیق دست یافت.
علائم درد دنبالچه
از آنجایی که منظور از کوکسیدینیا، التهاب دنبالچه یا نزدیک آن است علائم ناشی از آن در همین نقطه متمرکز شدهاند. افراد مبتلا به کوکسیدینیا موارد زیر را تجربه میکنند:
- درد در قسمت دنبالچه که با نشستن، یا تکیه دادن بدتر میشود.
- التهاب و قرمزی در این ناحیه
- درد و ناراحتی در هنگام دفع مدفوع
- دشواری در بلند شدن و ایستادن و انجام فعالیتهای روزمره مانند رانندگی یا خم شدن به جلو
- کبودی در نزدیکی ناحیه دنبالچه
- درد پائین کمر
- درد شدید و عمیق در ناحیه دنبالچه
- درد شدید و ناگهانی در ناحیه دنبالچه.
علائم این بیماری ممکن است در افراد مبتلا به کوکسیدینیا به طور ناگهانی یا تدریجی بروز کند.
تشخیص کوکسیدینیا ( درد دنبالچه )
برای تشخیص این عارضه، انجام معاینه جسمانی و پیشینه پزشکی جامع اهمیت بسیار زیادی دارد. پزشک از بیمار در خصوص سابقه هرگونه ضربه در گذشته یا زمان حال، طولانی شدن زمان زایمان یا آسیب دیدگی در این دوره سوال میپرسد. پس پزشک برای تشخیص هرگونه آبسه ( عفونت ) یا توده غیر طبیعی در این محل، به معاینه دنبالچه میپردازد و برای تشخیص مشکلات مربوط به این ناحیه مانند شکستگی استخوان دنبالچه انجام عکسبرداری را تجویز میکند. در برخی موارد نیز انجام تستهای دقیقتر مانند سی تی اسکن، ام آر آی، یا اسکن استخوان را درخواست میدهد.
درمان درد دنبالچه یا کوکسیدینیا
معمولا درمان درد دنبالچه شامل مصرف داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن برای کاهش تورم و التهاب، و استفاده از بالشتهای مخصوص نشستن برای رفع فشار از قسمت دنبالچه هنگام نشستن است. ممکن است درمان چند هفته یا چند ماه طول بکشد تا درد اصلی تسکین یابد.
روشهای درمانی دیگری نیز برای کوکسیدینیا وجود دارد که عبارتند از:
- ممکن است پزشک بیمار را به مهندس بیوپزشکی ارجاع دهد تا بالشت مخصوص نشستن را برای او بسازد، در قسمت مرکزی این بالشت یک فضای باز وجود دارد که وزن را روی این ناحیه برمیدارد و به تسکین درد دنبالچه کمک میکند.
- ممکن است پزشک انجام فیزیوتراپی را درخواست کند. فیزیوتراپی میتواند شامل تمرینات ورزشی برای کشش رباطها ( بافتهایی که در مفاصل، استخوانها را به هم وصل میکنند ) و تقویت عضلات محافظ باشد.
- بیمار میتواند از کمپرس یخ داغ، ماساژ، و التراسوند استفاده کند.
- از درمان دستی برای بازگرداندن دنبالچه به جای اصلی خود و تسکین درد استفاده میشود.
- در برخی موارد نادر و فقط در موارد حاد، عمل جراحی برای خارج کردن دنبالچه انجام میشود. زمانی از عمل جراحی استفاده میشود که سایر روشهای درمانی نتوانند درد را کنترل کنند. عفونت و مشکلات مربوط به بهبود زخم از عوارض اصلی جراحی دنبالچه هستند. یکی دیگر از عوارض این است که باعث تسکین درد نمیشود.
- باید افسردگی عصبانیت ناشی از درد را درمان کرد.
- در برخی موارد، برنامههای چند منظوره توان بخشی برای تسکین دردهای حاد و شدید تجویز میشود.