آرتروز ستون فقرات یا اسپوندیلوز ستون فقرات یک وضعیت پزشکی است که در آن بیمار دچار کمر دردهای جدی به علت لغزش استخوان‌های مهره در ناحیه‌ی کمر ستون فقرات می‌شود. این وضعیت ممکن است به علت هرگونه آسیب خارجی یا وجود استئوفیت (خار ستخوان) رخ دهد. این بیماری اغلب در افراد با سن بیشتر از ۴۰ تا ۴۵ سال رخ داده و در زنان بیشتر از مردان مشاهده می‌شود. علائم این بیماری می‌تواند درد پایین کمر و خشکی ستون فقرات باشد. درد معمولاً در ساعات ابتدایی صبح حس می‌شود.
چه عاملی باعث اسپوندیلوز یا آرتروز ستون فقرات می‌شود؟
آرتروز ستون فقرات یا اسپوندیلوز توصیف کننده‌ی مشکلات مختلف ستون فقرات می‌باشد. علاوه بر آرتروز ستون فقرات، برخی از بیماری‌هایی که اسپوندیلوز برای توصیف آنها به کار می‌رود عبارتند از:
- تحلیل مفاصل فاست (آرتروز). این بیماری شایع‌ترین علت اسپوندیلوز می‌باشد.
- تحلیل دیسک‌های ستون فقرات (بیماری دژنراتیو دیسک، مانند بیماری دژنراتیو دیسک کمر که دیسک‌ها نازک شده و می‌شکنند).
- تنگی کانال نخاعی (تنگی نخاع، تنگی ستون فقرات کمری، تنگی ستون فقرات گردنی که ریشه‌های عصبی ستون فقرات تحت فشار می‌گیرند).
- خارهای استخوانی (که در آن استئوفیت‌ها (خارهای استخوان) رشد کرده و با اختلال در اعصاب نخاعی، عضلات یا رباط‌ها باعث درد می‌شوند).
- درد ستون فقرات/ کمر درد مزمن
علائم آرتروز ستون فقرات اسپوندیلوز
از آنحایی که اسپوندیلوز برای توصیف طیف وسیعی از مشکلات استفاده می‌شود دارای علائم متعددی می‌باشد. در صورتی که فردی دچار اسپوندیلوز باشد که در اثر تنگی کانال نخاعی در پایین کمر ایجاد شده است، ممکن است علائم وی شبیه به درد سیاتیک باشد. از طرف دیگر اگر اسپوندیلوز ناشی از بیماری دژنراتیو دیسک کمر باشد، ممکن است درد پایین کمر یا باسن علائم اصلی باشند. بسته به علت اصلی اسپوندیلوز، علائم و شدت آنها متفاوت خواهد بود.
- درد: درد می‌تواند از خفیف تا متوسط و بصورت مزمن و رادیکولار باشد. درد رادیکولار به معنی درد ناشی از عصب است که می‌تواند بصورت تیز یا مانند جریان برق باشد. بسته به وضعیت شما، درد می‌تواند در اثر نشستن یا ایستادن بدتر شود (برای مثال در صورتی که دچار دیسک کمر باشید، درد با دراز کشیدن یا راه رفتن تسکین می‌یابد).
- خشکی: ممکن است در صبح یا بعد از نشستن و دراز کشیدن طولانی مدت احساس خشکی کمر کنید. حرکت در برخی حالات می‌تواند راحت‌تر باشد.
- بی‌حسی یا گزگز: ممکن است احساس گزگز یا بی‌حسی را در پاها و سایر بخش‌های بدن خود داشته باشید.
- حملات درد: حمله‌های دردناک بعد از ورزش کردن یا حرکات ناگهانی قابل توجه هستند.
درمان اسپوندیلوز کمری
درمان‌های مختلفی را می‌تواند برای درمان آرتروز ستون فقرات مورد استفاده قرار داد. این درمان‌ها عبارتند از:
- درمان با سرما و گرما
نفوذ گرما و سرما می‌تواند باعث تسکین اسپوندیلوز شود. نفوذ گرما موجب آرام شدن بافت‌ها و کاهش درد می‌گردد. همچنین کیسه‌ی یخ در صورتی که بعد از ورزش روی کمر گذاشته شود گرفتگی را کاهش می‌دهد.
- استفاده از پمادهای دارویی
پمادهای دارویی را می‌توان بخصوص برای تسکین درد کمر استفاده کرد که درد را کاهش می‌دهند. این پمادها حاوی یک ماده شیمیایی مخصوص به نام NSAID هستند که در پوست نفوذ کرده و مستقیماً وارد ناحیه‌ی مورد نظر می‌گردند. این کار جریان دارو در خون را کاهش داده و منجر به تاثیر ماندگارتر آن می‌شود.
- داروهای مسکن
داروهای مسکن به عنوان داروهایی تعریف می‌شوند که بدون نیاز به بیهوشی به بیمار داده می‌شوند. این داروها به منظور تسکین درد از طریق دهان وارد بدن می‌شوند. مورد استفاده‌ترین داروهای مسکن برای اسپوندیلوز، آسپرین و تیلنول هستند.
- تزریق
تزریق استروئید اپیدورال، بلوک‌های عصبی و تزریق در نقاط ماشه‌ای برخی از انواع تزریق هستند که به منظور درمان درد ستون فقرات استفاده می‌شوند. این تزریق‌ها معمولاً همراه با بی‌حسی و داروهای استروئید مورد استفاده قرار می‌گیرند که التهاب را کاهش داده و موقتاً درد را برطرف می‌کنند. تزریق‌ها به عنوان یک درمان ثانویه در نظر گرفته می‌شوند زیرا تهاجمی‌تر از درمان‌های دیگر هستند. می‌توان هر چند ماه یک بار و به تعداد مشخصی در طول سال تزریق‌ها را انجام داد.
- فیزیوتراپی
فیزیوتراپی همچنان مورد اعتمادترین روش برای تسکین خشکی عضلات است. اما به منظور دستیابی به مزایای واقعی این درمان، متخصص فیزیوتراپی باید مهارت کافی را داشته باشد. بسته به شدت مشکل و تاثیرات درمان‌های پزشکی دیگری که انجام می‌دهید، تعداد جلسات مورد نیاز برای شما تعیین می‌شود. هر جلسه بین ۳۵ تا ۴۵ دقیقه به طول می‌انجامد. پس از انجام منظم این درمان بعد از مدتی قادر به دستیابی به مزایای آن خواهید بود.
- درمان دستی
در برخی موارد، درمان دستی ستون فقرات و سایر روش‌های کایروپراکتیک می‌توانند به تسکین درد پایین کمر کمک کنند. درمان دستی ستون فقرات همراه با سایر اصلاحات کایروپراکتیک، ماساژ، استفاده از گرما و سرما می‌توانند بسیار موثر باشند. با پزشک خود در مورد نیاز به مراجعه به متخصص کایروپراکتیک مشورت کنید.
- ماساژ و طب سوزنی
ماساژ گرفتگی عضله را به منظور بهبود حرکت و کیفیت حرکت تسکین می‌دهد. طب سوزنی نیز با کار روی نقاط فشاری بدن باعث کاهش استرس می‌گردد. در مورد امکان بهره‌مندی از ماساژ یا طب سوزنی با متخصص خود مشورت کنید.
- ورزش
متداول‌ترین توصیه برای بیماران مبتلا به اسپوندیلوز ورزش‌های جسمی است. این ورزش‌ها خشکی کمر را کاهش داده و باعث تسکین درد می‌گردند. این روش موثرترین و آرام‌بخش‌ترین درمان برای اسپوندیلوز می‌باشد زیرا با انجام آن بیمار احساس راحتی خواهد داشت.
- تمرینات هوازی
ایروبیک یک درمان چند هدفه برای مشکلات کمر می‌باشد. این ورزش‌ها جریان خود را افزایش داده و خشکی استخوان‌ها را به حداقل می‌رسانند. ورزش‌های هوازی در کاهش وزن بدن موثر هستند؛ بنابراین ممکن است منجر به یکی از بهترین درمان‌ها برای آرتروز ستون فقرات شوند زیرا هرچه وزن بدن کمتر باشد، فشار کمتری روی مفاصل وارد می‌گردد.
- جراحی
روش جراحی معمولاً به عنوان آخرین گزینه در زمانی که درمان‌های دیگر موفقیت آمیز نبوده‌اند، انتخاب می‌شود. در عمل‌های جراحی، خارهای استخوان برداشته شده و غضروف‌ها بریده می‌شوند. ابداعات و کشف‌های جدید در علم پزشکی درمان هرگونه ناراحتی را امکان پذیر کرده‌اند. اسپوندیلوز کمری را نیز می‌توان بسته به شدت مشکل، وضعیت سلامت جسمی و سن بیمار از طریق‌های روش‌ها و درمان‌های مختلف درمان کرد.
